De Molen Vandamme is een stenen grondzeiler, destijds ingericht als koren- en oliemolen, aan de westzijde van de Noordstraat (nr. 1).

Op deze plaats bestond al in de 16de eeuw de Waeremolen, een staakmolen. Deze werd tijdens de godsdiensttroebelen kort na 1584 vernield, maar werd na 1600 herbouwd.

Molenaar Philip Matthijs-Pottier liet in 1835 de staakmolen vervangen door een stenen graan- en oliewindmolen, type grondzeiler. Op de steenzolder waren er drie steenkoppels. Naderhand werd het olieslaan achterwege gelaten. Naast de molen stond een buitenrosmolen (vermeld als "roskot" in 1839)

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Matthijs-Pottier Philip, molenaar te Westkerke
- 06.01.1875, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Philip Matthijs)
- later, erfenis: de kinderen (overlijden van de weduwe Pottier van Philip Matthijs)
- 19.07.1877, verkoop: Matthijs Hortencia en consoorten, zonder beroep te Jabbeke (notaris Van Sieleghem)
- 11.12.1882, verkoop: Van Damme-Logghe Charles, molenaar te Aartrijke (notaris Bousson)
- 16.02.1904, erfenis: en de kinderen (overlijden van vrouw Logghe)
- 09.09.1912, afstand: Van Damme (later gehuwd met Baesens) Remi Andreas, molenaar te Westkerke (notaris Bousson)
- 10.04.1942, gift: a) Van Damme Gerard Charles, °25.07.1914, +25.10.1962, gehuwd met Bodez Irène. molenaar te Westkerke (voor naakte eigendom) en b) Van Damme Remi (voor vruchtgebruik), molenaar te Westkerke (notaris Van de Walle)
- 05.12.1954, erfenis: a) Van Damme Gerard Charles (voor naakte eigendom), molenaar te Westkerke en b) Van Damme Remi, de weduwe (voor vruchtgebruik) (overlijden van Remi Van Damme).
- 25.10.1962, erfenis: a) Van Damme-Bodez Gerard Charles (voor naakte eigendom), de weduwe en b) Van Damme Remi, de weduwe, zonder beroep te Westkerke (notaris Vermeersch)
- 18.06.1984, verkoop: Vergote-Tanghe Remi Camiel, landbouwer te Tielt (notaris Verhaeghe)
- 2014, eigenaar: familie Vergote

In 1899 was Charles Vandamme er molenaar: een steen in de muur verwijst er nog naar. Later kwam Remi Vandamme en tenslotte Gerard Vandamme.

In augustus 1947 werden de roeden weggenomen. Remi Vandamme werkte nog een tijdje met een hulpmotor, maar overkwam een ernstig ongeval in zijn maalderij in 1947. De overgebleven romp zit nu geprangd tussen de landbouwgebouwen.

Thans zijn de zoldervloeren uitgebroken. Er resteren nog enkele moerbalken en een slijpsteen.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Werken
Luc Devliegher, "De molens in West-Vlaanderen", Tielt/Weesp, 1984, p. 332-333(Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen, 9).
Gonda Callaert & Elise Hooft m.m.v. J. Struyf, "Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oudenburg, Deelgemeenten Ettelgem, Roksem, Westkerke, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL1", 2003.
Omer Kyndt, "De Waeremolen of Vandammemolen te Westkerke", Oost-over-de-Waere, IV, 2000, p. 30-40.
Omer Kyndt, "Nostalgische terugblik op Westkerke-Roksem", Het Streekboek, 1995, p. 53.
Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten V-Z , Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2005.
Jacques Lorthiois, "Flandre Occidentale. Meuniers et moulins de West-Flandre", L'Intermédiaire des Généalogistes, n° 170, XXIX, 1974, 2, p. 116-126 (124).

Mailberichten
Maarten Osstyn, Adegem, 16.06.2016.