De Neerhofmolen of het Stampkot is een watermolen met verdwenen onderslagrad die ingericht was als oliemolen, gelegen in de Wannegem-Ledestraat 26, halfweg tussen de dorpskerken van Wannegem en Lede.  Aan de visvijvers van het neerhof van het classicistisch kasteel uit 1783 aan de Wannegem Ledestraat was tot in 1870 een oliewatermolen in werking.

De watermolen maakt deel uit van de voormalige pachthoeve van de heerlijkheid "Ten Heuverhuus" thans zogenaamd "Het Neerhof". Het is een nog grotendeels omgracht site, die teruggaat tot een 13e-eeuwse landbouwuitbating in het bezit van dame Aleidis van den Heuverhuus. De heerlijkheid werd gehouden van het Hof van Windeke, dat deel uitmaakt van het Land van Rode.

De oudste bronnen over gebouwen met vermelding van "tgheel goet ten euverhuus" met oliemolen, de wal en "alle de vivers" (12,5 ha) komen voor in een pachtcontract van 1425. De "ridderkamer" was voor de eigenaar gereserveerd. Eind 15de eeuw werd de site geheel door Fransen vernield en herenverblijf vermoedelijk niet meer wederopgebouwd. Vanaf de 16de eeuw mocht de "mote" bebouwd worden. Resten van funderingen werden bij baggerwerken van de gracht teruggevonden.

In 1765 werd de heerlijkheid opgekocht door Fr. J.B. Baut de Rasmon. In 1783 werd beslist om op de heuvelkam boven het neerhof een "maison de plaisance" met park aan te leggen door zijn zoon Alphonse baron Baut de Rasmon naar een ontwerp van architect B. Guimard. Sindsdien maakte de site deel uit van het kasteeldomein van Wannegem-Lede. De hoeve wordt "Het Neerhof" van het kasteel en verpacht. De bestaande waterpartijen werden samengevoegd tot een grote vijver met eilandjes als zuidelijk deel van het landschapspark.

De wateroliemolen geraakte buiten gebruik sinds 1870 maar werd nog verder gebruikt als een lijnkoekpaardenmolen. Momenteel blijft enkel nog het gebouw over; het binnenwerk is geheel verdwenen. Het werd samen met de boerderij "het Neerhof" (met inbegrip van erf en omwalling) beschermd als monument op 28.03.2002.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Baut de Rasemont, baron te Wannegem-Lede
- 1838, erfenis: Vandenhecke-Baut de Rasemont Charles, rentenier te Gent
- 21.11.1860, deling: De Potter Reine Marie Josphe Ghislaine, echtgenote de Ghellinck, ridder Charles Louis Jean, eigenares te Wannegem-Lede (notarissen Lammens en Eggermont)
- later, erfenis: de erfgenamen (overlijden van Reine De Potter)
- 09.05.1863, deling: de Ghellinck d'Elseghem Jan-Baptist Anicet Marie Ghislain, eigenaar te Wannegem-Lede (notaris Lamens)

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Bouwkundige beschrijving van de molensite (Chris Bogaert & Kathleen Lanclus, Agentschap Onroerend Erfgoed)

Ten zuiden van de straat ingeplante semi-gesloten hoeve toegankelijk via een gekasseide weg over de Kasteelbeek. IJzeren toegangshek tot grotendeels gekasseid rechthoekig binnenerf tussen boerenhuis en stallen ten Noorden, bakstenen dwarsschuur en wagenhuis in L-vorm in Zuiden en Westen Behouden watermolengebouw ten Oosten bij de Kasteelbeek.

Ten noorden, boerenhuis van oorspronkelijk vijf, heden zeven traveeën onder pannen zadeldak met klokkenstoelte (nok parallel met de straat); rechts zijpuntgevel met jaarankers 1903, verwijzend naar de vernieuwing van het huis. Verankerde gewitte erfgevel met getoogde beluikte vensters en lagere deur in geschilderde bakstenen omlijsting op neuten met oren en getrapte kroonlijst. Overhoekse muizentandfries onder de hanggoot.

Ten westen, in L-vorm aansluitende gewitte vleugel met ouder, vermoedelijk eind XVII-woonhuis en dwarsschuur met jaarankers ..98. Rechter travee met deels behouden bolkozijn met zandstenen middenstijl in vlakke omlijsting met oren en druiplijst. Rechtse deel gedicht en rechthoekig deurtje onder houten latei. Linker travee met onder meer rondboogpoort.

Interieur. Zware moerbalk met versierd uiteinde en haard met bakoven. Eveneens ten Noorden, aan de gracht palend vrijstaand bedrijfsgebouw met koeien- en paardenstallen onder overstekend pannen zadeldak ondersteund door vierkante pijlers.

Zuidwesthoek van erf met in L-vorm ingeplante bakstenen dwarsschuur en wagenhuis daterend uit het laatste kwart van de 19de eeuw; jaarankers 187. in linker zijpuntgevel. Wagenhuis met drie brede korfbogen in erfgevel; laadvenster boven middentravee en garage voor linker travee. Dwarsschuur met doorrit en hoge poorten in voor- en achtergevel.

Ten oosten, bij de Kasteelbeek, voormalige watermolen zogenaamde "Neerhofmolen", reeds vermeld als oliemolen in het pachtcontract van 1425, sinds eind 18de eeuw, deel van kasteeldomein. In 1870 omgebouwd tot landgebouw, in 1877 met lijnkoekpaardenmolen. Huidige bakstenen constructie onder laag pannen zadeldak (nok loodrecht op de straat) met 19de-eeuws voorkomen. Getoogde deur en zolderluik.

Literatuur

Julien Th. Vandeputte, "De molens van het arrondissement Oudenaarde uit hun geschiedenis", Oudenaarde, 1974, p. 202. 
Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Derde aflevering. De arrondissementen Oudenaarde en Sint-Niklaas", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XVI, 1962, 2 (Gent, 1963).
H. Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten U-Z", Opwijk, Studiekring "Ons Molenheem", Opwijk, 2008.
R. Castelain, "De heerlijkheid Ten Heuverhuus, 13e - 16e eeuw (Wannegem)", (HGOKO, XXVIII, 1991, p. 77-100).
K. Hebbelinck, "Kasteeldomein Wannegem-Lede, Park en landschap "(onuitgegeven diplomawerk, Antwerpen, 1997-1998, p. 28-29).
Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Brakel, Horebeke, Kruishoutem, Lierde, Zingem en Zwalm, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 15N4.