De Abroxmolen op de Abeek werd voor 1440 opgericht. Hij vormde de geboorteplek van de bekende Jan Van Abroek (1440-1510), hervormer van de Orde van het Heilig Graf (zie bijlage).
In 1775 stond de molen ook bekend als een wateroliemolen.

Eigenaars na 1840:
- voor 1844, eigenaar: Gijsen WIllem, landbouwer te Beek
- 1861, erfenis: Gijsen Bartholomeus, eigenaar te Beek
- 1876: de kinderen
- 1879, deling: a) Gijsen Jan, landbouwer, later hotelhouder, te Peer, b) Klok-Gijsen Jan, looier te Sint-Huibrechts-Lille
- 1884, verkoop: Steyven-Bosmans Henricus, landbouwer te Beek
- 1894: weduwe en kinderen
- 189, erfenis: a) Steyven Jacob, landbouwer te Beek; b) Janssen-Steyven Jan, landbouwer te Beek
- 1922, verkoop: Geerits-Janssen Wilhelmus, landbouwer te Beek
- 1926: en kinderen
- 1957, erfenis: Geerits-Langens Matheus, landbouwer te Beek
- 2014, eigenaar: familie Geerits

De Bestendige Deputatie van de provincie Limburg keurde op 29 september 1848 de vastgestelde pegelhoogte van 0,760 meter goed. De toenmalige eigenaar was Willem Gysen.
In 1910 volgde een herbouw, waarbij het waterrad werd vervangen door een turbine. Vanaf dan werd er nog enkel graan gemalen. De laatste molenaar (tot in de jaren 1960) was landbouwer Matheus Gerits.

De molen heeft herstelling nodig. De turbine, een koppel molenstenen en ander binnenwerk zijn nog aanwezig.
De waterloop die naar de molen liep is omgelegd, waardoor de molen geen water meer heeft.
We vinden de molen erg beschermingswaard, ook vanwege de verbondenheid met de historische figuur Jan van Abroek.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Jan Van Abroek. Hervormer van de Orde van het Heilig Graf (°1440 - †1510)

Van Abroek (Beek, 1440 - Hoogcruts, 6 april 1510) werd geboren op de Abroxmolen in Beek. Na zijn studies in Bree, Den Bosch en Keulen werd hij kanunnik in de Orde van het Heilig Graf. In 1465 stichtte hij op 25-jarige leeftijd zijn eerste klooster te Sint-Odiliënberg (bij Roermond). Hij werd prior van de nieuwe stichting en vanuit Sint-Odiliënberg begon hij met de hervorming van de Orde van het Heilig Graf. In 1480 stichtte hij te Kinrooi een vrouwenklooster. De huidige kanunnikessen-kloosters van de Orde in Nederland, België, Engeland en Duitsland vinden hier hun oorsprong.
In 1485 werd Jan van Abroek benoemd tot provinciaal van de Orde van het Heilig Graf in Neder-Germanië. Een jaar later werd deze benoeming door de paus bekrachtigd. Sint-Odiliënberg werd daardoor het centrum van deze provincie, waar jaarlijks het provinciaal kapittel van de orde bijeenkwam. Jan Van Abroek overleed op 6 april 1510 in de priorij van Hoogcruts.
De invloed van Jan Van Abroek blijft merkbaar tot lang na zijn dood. Nieuwe stichtingen volgden in Nederland, België, Engeland en Duitsland. Door de Franse Revolutie verdwenen veel kloosters. De mannelijke tak stierf zelfs volledig uit, maar de vrouwenkloosters overleefden. In de twintigste eeuw komen er kloosters bij in Brazilië en Congo. Ook de scholen in Kinrooi, Bilzen, Turnhout en Brugge zijn bewijzen van de blijvende invloed van de Orde en één van haar belangrijkste hervormers.

Literatuur

Lieven Denewet, "Inventaris van de Limburgse watermolens met hun pegelhoogtes (1846-1849)", Molenecho's, 39, 2011, nr. 2
Herman Holemans & Werner Smet, "Limburgse watermolens. Kadastergegevens: 1844-1980", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1985;
Bert Van Doorslaer, "Met de stroom mee of tegen de wind in: Molens in Limburg", Borgloon/Rijkel, Provinciaal Centrum voor Cultureel Erfgoed, 1996.
"Abroek, Abrouck, Jan van, kloosterstichter (na 1400-1510)", in: Nationaal Biografisch Woordenboek, III, 1.
Bert Simons, "De Abroxmolen", in: Het Ezendröpke (Geschied- en Heemkundige Kring van Bree), nr. 23, p. 2-9.