De Luimertingenmolen werd al in 1293 vermeld. Deze watergraanmolen van het onderslagtype werd op de Ferrariskaart (1771-'77) aangeduid als "Moulin de Cortesem", in de Atlas van de Buurtwegen (1844) als "Limmertingen Molen" met twee haakse bestanddelen. Voor de aanleg ervan werd een nieuwe Meulenbeeck gegraven die samen met de Oude beeck de Mombeek ontdubbelt. De molen bevindt zich op de grens tussen Kortessem en Diepenbeek.
De naam verwijst naar Luimertingen, Loons leengoed dat sorteert onder de heerlijkheid Kortessem. Evenals de Bombroekmolen voor het eerst vermeld in 1292; ook banmolen en gedeeld bezit van de heer van Kortessem en de provinciale commandeur van de Duitse Orde in de Nederlanden.
Heden heeft het achterin gelegen gebouwencomplex een agrarische functie: gekasseide oprit met aan weerszijden een moestuin, molenhuis en -woning ten zuiden, aanhorigheden met o.m. stallingen en dwarsschuur in U-vorm ten noordoosten.

De Bestendige Deputatie van de provincie Limburg keurde op 5 mei 1847 de vastgestelde pegelhoogte van 1,290 meter goed. De toenmalige eigenaar was Martin Cuyx en consoorten.

Eigenaars na 1840:
- voor 1844, eigenaar: Cuyx Martin (en consoorten), landbouwers te Kortessem
- 1853, erfenis: Cuyx Gertrudis (en compagnie), zonder beroep, te Kortessem
- 1860, erfenis: Cuyx Certrudis, echtgenote Machiels Henri, landbouwer te Kortessem
- 1861, verkoop: Sigers Antoon, rentenier te Hasselt
- 1866, erfenis: Sigers Winandus, de weduwe en kinderen
- 1875, deling: Palmers Louis, de kinderen, eigenaars te Stevoort
- 1891, gift: Palmers Charles, Georges en Albert, renteniers te Stevoort
- 1911, deling: Palmers de Terlamen - De Groot Albert, rentenier te Stevoort
- 1927, verkoop: Houben-Vos Louis, landbouwer te Diepenbeek
- 1965, afstand: Houben-Distels Cyriel, landbouwer te Kortessem

Tot in 1945 werd met waterkracht gemalen. Het houten onderslagrad en de sluizen werden in 1947 gesloopt. Een nu ook verdwenen dieselmotor dreef sindsdien tot in 1963 de maalstenen aan. In 1969 werden alle maalactiviteiten stopgezet.

Bij ministerieel besluit van 15 april 2008 werden beschermd, overeenkomstig de bepalingen van het decreet van 3 maart 1976, gewijzigd bij decreten van 22 februari 1995 en 8 december 1998 :
Wegens de historische en sociaal-culturele waarde :
- als monument :
Luimertingenmolen, gevormd door molenhuis en molenaarswoning, alsook bijgebouwen in vakwerk, gelegen te Kortessem (Kortessem), Luimertingenstraat 2;
bekend ten kadaster :
Kortessem, 1e afdeling, sectie B, perceelnummer(s) 87E/DEEL.
9° Wegens de sociaal-culturele waarde :
- als dorpsgezicht :
Onmiddellijke omgeving van de Luimertingenmolen, met de samenloop van Molenbeek en Oude Beek, gelegen te
Kortessem (Kortessem), Luimertingenstraat.

Lieven DENEWET, Heman HOLEMANS, Daniël BOGAERTS & Eddy VALGAERTS

Architectuur (Agentschap Onroerend Erfgoed)

Voormalig molenhuis en molenaarswoning van zes traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (mechanische pannen), in kern uit 18de eeuw, cf. aanwezigheid van mergelstenen, met aanpassingen uit 19de eeuw. Beschilderde, in 20ste eeuw versteende vakwerkbouw, met mergelblokken in de voorgevel; ankers. Vensters met strekse latei in linkergedeelte van het molenhuis (2de helft 19de eeuw). De drie rechtervensters van de eerste bouwlaag zijn uit het begin van de 20ste eeuw, terwijl de tweede bouwlaag drie originele houten kozijnen omvat. Rechthoekige deur onder houten latei (2de helft 19de eeuw). Linkerzijgevel met jaartal van verstening: 1883 en één oorspronkelijk, houten bolkozijn. Rechterzijgevel met mergelstenen onderbouw uit 17de eeuw en bewaard muurpand van het oorspronkelijke vakwerk. Eerste en tweede travee van de achtergevel met sporen van vakwerk en één oorspronkelijk, houten kozijn; versteende onderbouw met sporen van mergelstenen. Middendeel van de achtergevel in stijl- en regelwerk met bakstenen vullingen. Opkamer links. Ten noordoosten, aanhorigheden gegroepeerd rond een gekasseid erf met mestvaalt, waaronder links in 20ste eeuw versteende, haakse stal onder zadeldak (niet loodrecht op de straat, Vlaamse pannen); achteraan het erf, tweede stal, eveneens in de 20ste eeuw versteend en waarvan het dak verdwenen is; tegenover een gewone stal, dwarsschuur in vakwerk met deels lemen, deels bakstenen vullingen, een schob onder lessenaarsdak (Vlaamse pannen) tegen de rechterzijgevel.

D. Pauwels & F. Schlusmans

MDK, "Molen", in: Het Nieuwsblad, 17.01.2009.
Kortessem - De Luimertingenmolen op de Molenbeek werd in 2008 als monument beschermd. De eerste vermelding van de molen dateert van 1293, nu is ze een woonhuis.

Literatuur

Daniël Bogaerts & Eddy Valgaerts, "Kortessem, een rijk molenverleden", Kortessem, Gemeentebestuur, 1990, 232 p.: p. 8 (ill. 1), 14 (ill. 3), 16, 18 (ill. 5), 21, 22, 23, 24 (ill. 7), 25, 27, 28, 30 (ill. 30), 31, 33, 35, 38, 39 (ill. 16), 48, 54 (ills. 18-19), 55-72 (ills. 20-25), 76, 85, 121, 216, 217, 219.
Lieven Denewet, "Inventaris van de Limburgse watermolens met hun pegelhoogtes (1846-1849)", Molenecho's, 39, 2011, nr. 2
Studiebureau Monumentenzorg bvba (Caroline Vandegehuchte), "Bouwhistorische nota van de schuur van de Luimertingenmolen te Kortessem (opdrachtgever: Fam. Van Gelder), Tessenderlo, begin 2008.
Herman Holemans & Werner Smet, "Limburgse watermolens. Kadastergegevens: 1844-1980", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1985;
Bert Van Doorslaer, "Met de stroom mee of tegen de wind in? Molens in Limburg", Borgloon/Rijkel, Provinciaal Centrum voor Cultureel Erfgoed, 1996.
C. Smitt, "Kortessem", onuitg. verhandeling, Hasselt, 1978, p. 8, 23, 52, 71.
J. Roebben, "Kortessem. (Een geschiedkundig overzicht)", Kortessem, 1988, p. 30-31, fig. 15;
Belgisch Staatsblad, 3 juli 2007
MDK, "Molen", in: Het Nieuwsblad, 17.01.2009.
J. Gilissen, "Kortessem in oude prentkaarten", Zaltbommel, 1981 en 1994, p. 1, prentkaart nr. 22.
Daniël Bogaerts e.a., "Kortessem. 50 historische getuigen", (Tongeren), (1986), p. 14-15, ill.
D. Pauwels & F. Schlusmans met medewerking van E. Muyldermans & J. Rombouts,  "Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Tongeren, Kanton Borgloon, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 14N4, Brussel - Turnhout", 1999.