De Dog(g)innemolen (vroeger Daeginnemolen) is een stenen bergmolen aan de noordwestzijde van Langevelde (nr. 103), op de hoek met Mespeleir (nr. 51), in het gehucht Mespeleir.  Hij is wat achterin gelegen op een voormalig molenaarshof.

De molen bestond in de 16de eeuw als een houten korenwindmolen, maar werd vernield rond 1580. Hij kreeg zijn naam omdat  het onkruid en de haag in ("de haag in" - "daeginne") de schoorsteen van het verlaten molenhuis groeide, na de ontvolking van de streek tijdens de godsdiensttroebelen op het einde van de 16de eeuw. Na 1600 werd de molen heropgebouwd.

De molen werd in 1825 herbouwd als een stenen bergmolen. Dat jaartal zien we aangeduid op een (vrij redente) plaat in een bakstenen hekpijler.

We zien de molen niet aangeduid op de nochtans nauwkeurige Ferrariskaart (ca. 1775), maar wel op:
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1842) met het cirkelvormig grondvlak van een stenen molen en met de benaming "Dogginne Molen, Moulin"
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) met de benaming "Dogginne Molen"
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855) met een tekeningetje van een stenen bergmolen met de benaming "Dogginne M(ole)n"

Aan de noordoostzijde stond in de 19de eeuw een rosmolen, type buitenrosmolen, ook om in windstille periodes te kunnen malen. We zien deze aangeduid met een klein cirkeltje op de Topgrafische kaart van Ph. Vandermaelen van ca. 1850.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Van Crombrugge Jacobus (weduwnaar Compieters) en de kinderen
- 03.03.1843, verkoop: De Groote-Heirwegh Jan-Baptist (+Zele Mespelaar 13.01.1850), molenaar te Zele (notaris De Cleene - stenen graanwindmolen)
- 13.01.1850, erfenis: de weduwe Dorothea Heirwegh en kind Jan Alexander (overlijden van Jan-Baptist De Groote)
- 04.08.1850, erfenis: De Groote Jan Alexander, molenaar te Zele (overlijden van de weduwe Dorothea Heirwegh)
- 03.03.1877, erfenis: De Groote Jan Ferdinand, molenaar te Zele (overlijden van Jan Alexander - windmolen en rosmolen)
- 07.05.1881, verkoop: a) Van Hecke Karel Lodewijk (voor 1/2), molenaar te Zele en b) Thierens Philomena (voor 1/2), zonder beroep te Elversele (notaris De Vuyst - Haeghinnenmolen met rosmolen)
- later, huwelijk: Van Hecke-Thierens Karel Lodewijk
- 19.06.1894, erfenis: de weduwe (overlijden van Karel Lodewijk Van Hecke)
- 19077, huwelijk: de weduwe Philomena hertrouwt met Van Driessche Jozef, molenaar te Zele
- 18.11.1908, verkoop: Quintelier-Boeykens Frans Cyrinus, landbouwer te Zele (notaris D'Hollander)
- 22.12.1913, erfenis: Quintelier Frans Cyrinus, landbouwer te Zele (overlijden van vrouw Boeykens)
- 06.09.1924, huwelijk: Quintelier Frans hertrouwt met een Van Damme
- 23.11.1943, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Frans Cyrinus Quintelier)
- 20.04.1944, deling: (voor vruchtgebruik) de weduwe van Frans Cyrinus Quintelier, landbouwster te Zele en (voor naakte eigendom): a) Quintelier Georgius Gustavus Philemon, b) Quintelier Alicia Justina Maria en c) Quintelier Agneta Amelie (notaris Cool)
- 09.02.1953, verkoop: (voor vruchtgebruik) de weduwe Frans Cyrinus, landbouwster te Zele en (voor naakte eigendom): a) Quintelier Georgius Gustavus Philemon en b) Quintelier Alicia Justina Maria (notaris Cool - Agneta verkoopt haar deel)
- 26.07.1962, erfenis: Vinck-De Wilde Robertus Armandus, landbouwer te Zele (notaris Cool)
- 21.06.1996, erfenis: de weduwe (voor 1/2 volle eigendom en 1/2 vruchtgebruik) en 15 consoorten (= kinderen en kleinkindeen) (samen voor naakte eigendom) (overlijden van Robertus Vinck)
- 2000: André Van Driessche, Rotsstraat, Zele

Het wiekenkruis verdween in 1920. De romp werd gedeeltelijk gesloopt en verbouwd tot stalling annex berging. Tijdens de tweede helft van de 20ste eeuw werd de romp gebruikt als atelier door de Zeelse kunstschilder André Bogaert (1920-1986). Het erf wordt van de straat afgesloten door een ijzeren hekwerk en bevat ook nog het voormalig molenaarshuis, vooraan rechts en haaks op de straat.

Het bewaarde onderste deel van de romp werd in 2018 grondig gerenoveerd. Hierbij werd ze wederom een verdieping hoger gemetseld, zodat er nu weer twee bouwlagen zijn.

De Doginnemolen is niet beschermd als monument, maar werd op 14 september 2009 vastgesteld als bouwkundig erfgoed.

Lieven DENEWET, Herman HOLEMANS & Maarten OSSTYN

Literatuur

Archieven en landkaarten
- Ferrariskaart (ca. 1775) (niet aangeduid)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1842)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855)

Werken
- F. Coene, "De Rosseelsmolen is niet meer! Heem- en Oudheidkundige Kring Zele, Jaarboek 31, 105, p. 123-127.
- H. Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten U-Z", Opwijk, Studiekring "Ons Molenheem", Opwijk, 2008.
- Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Derde aflevering. De arrondissementen Oudenaarde en Sint-Niklaas", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XVI, 1962, 2 (Gent, 1963).
- Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Berlare, Buggenhout, Lebbeke, Waasmunster, Hamme en Zele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 20N.

Mailberichten
- Maarten Osstyn, Adegem, 17.11.2014.
- Michiel Hooijberg, 12.12.2020