In het Park Casier in Waregem staat een eigenaardig pompmolentje. Het staat net naast een gedempte zijarm van de Gaverbeek en diende om water van deze beek in de hoger gelegen kasteelvijvers te pompen. Het heeft een unieke werking: de draaiende beweging van de wieken werd via de ijzeren krukas omgezet in een op-en-neergaande beweging van de pompstang. Deze stang liep doorheen de doorboorde staak en dreef in de stenen onderbouw een zuigerpomp aan. Het molentje is van hout, maar heeft geen kast. Het molentje werd rond 1875 opgericht, toen Felix De Ruyck eigenaar was van het kasteel. De Ruyck deed daartoe een beroep op een molenbouwer. Dit kan men uitmaken aan de deskundige constructie van het pompmolentje.

Het molentje dreigde geheel verloren te gaan, tot Lieven Denewet uit Hooglede voor de vzw Molenzorg-Molenecho's begin 2001 een beschermingsdossier opmaakte. Hij legde zijn bevindingen voor aan de stad Waregem. Zijn voorstel werd positief onthaald. De stad liet het molentje ontmantelen en de stukken opslaan. Het werd op 10.10.2002 beschermd als monument. Als ontwerper werd mevr. Sabine Okkerse uit Horebeke aangesteld. In 2004-2005 gebeurde de heroprichting: de onderbouw, die fel te lijden had onder vandalisme, werd opnieuw gemetseld door Aquastra bvba uit Lauwe, terwijl Adriaens Molenbouw uit Weert instond voor het mechanisme. Op 19 augustus 2005 werd het molentje officieel geopend, onder meer in aanwezigheid van de 97-jarige baron Jean Casier, de vroegere eigenaar.

De stad Waregem mag terecht trots zijn op het unieke pompmolentje, dat bovendien in een prachtig openbaar park is gelegen.
 
Lieven DENEWET

Intekendatum: 29.03.2004, 11 u.
Molen: Waregem (W.-Vl.), Pompmolentje Park Casier - bijzonder type pompmolentje, houten constructie op bakstenen onderbouw
Bouwheer: Stad Waregem
Ontwerper: Architectenburo Ro Berteloot, Gent (projectleiding: ir.-arch. Sabine Okkerse, Horebeke
Opdracht: Restauratie molenromp & reconstructie gevlucht en pomp. Het werk omvat alle delen van het molentje: het staande werk (metselwerk en dakgebinte), het draaiende werk (gevlucht, windvang, krukas, weifelaar en mutsen) en de zuigerpomp
o/cat. D23, kl. 1; 80 werkdagen; openbare aanbesteding (i.p.v. onderhandelingsprocedure); raming: 67.086,73 euro (incl. btw)
Plaats aanbesteding: Stadhuis, Gemeenteplein 2, 8790 Waregem
Offertes: Adriaens Molenbouw bv, Weert (Ned.), €52.865,20; Thomaes Molenbouw nv, Roeselare, €62.970,38; Aquastra bvba,  Wevelgem, €66.734,62; Nijs P. nv, Deinze, €89.603,28; Quequin nv, Kuurne, €100.051,67; Vanleene Eric, Ath, €103.450,16
Toewijzing: Adriaens Molenbouw bv, Weert (Ned.); Aquastra bvba, Lauw (onderbouw, in onderaanneming
----------------------------
Toespraak door de Waregemse schepen Raf De Cabooter bij de inhuldiging van het Pompmolentje op 19 augustus 2005

Mevrouw de Burgemeester, collega’s schepenen en raadsleden, dames en heren van het Vlaamse gewest, afdeling monumenten en landschappen en van de Provincie West-Vlaanderen, afdeling cultuur, baron Casier, aannemers en architecten, dames en heren, geachte genodigden,

De uitnodiging voor vandaag begint als volgt: “Na bijna honderd jaar molenstilte verwelkomen de wieken de wind in het park Casier ”. Dames en heren, zo ook mag ik, net als de wieken de wind verwelkomen, u allen namens het Waregemse Stadsbestuur van harte welkom heten. Een stadsbestuur dat trots en fier is op het prachtige stukje erfgoed dat in ere werd hersteld en wij hier thans kunnen bewonderen in dit prachtige groene kader van het park Casier.

Dat deze realisatie vele voeten in de aarde heeft gehad spreekt voor zichzelf. Deze vele voeten behoren dan ook toe aan diverse personen en instanties die wij uiteraard heel dankbaar zijn. Alles begon met de aanvraag aan de Vlaamse Gemeenschap tot bescherming van het domein met zijn infrastructuur, dit onder impuls van mevrouw Jeannine Vervaeke, plaatselijk schepen van Cultuur.

En het moet gezegd, dat de soms als traag draaiende, doodgeverfde administratieve molen, deze keer wel goed draaide, zodat haar vraag nogal vlot werd ingewilligd. Ik zou zeggen: “ als de wind maar goed zit ”.

Die zelfde gunstige wind fluisterde molenkenner, de heer Lieven Denewet in het oor dat hier, in het Park Casier, een restant aanwezig was van een heel uitzonderlijk negentiende eeuws molentje. Eerlijk gezegd, niet velen hadden enig idee hoe het aftandse, doch wel decoratief metselwerkje, er ooit eens had uitgezien en voor wat het dienstig was. Een lijvig dossier van de hand van de heer Denewet, moest zowel bij Monumenten en Landschappen als bij de Provincie de procedure inluiden voor het bekomen van een restauratietoelage van het aftandse bouwwerkje. Nadat de gemeenteraad zich op 2 december 2003 achter het initiatief schaarde werd de figuurlijke molen in gang gezet. Nadat wij van alle officiële instanties de wind in de zeilen kregen, werd aan het architectenbureau Berteloot uit Gent, de opdracht toevertrouwd om een zo getrouw mogelijke weergave van het oude molentje in kaart te brengen.
Gezien zijn unieke aard, bracht dit wel heel wat opzoekingen met zich.
Architect mevrouw Sabine Okkerse had gelukkig aan onze archivaris, Sandrin Coorevits een uitstekende medewerkster. Haar enthousiaste inzet, hebben mede aan de hand van diverse familiefoto’s van de heer baron Jean Casier en diens persoonlijke kennis, in het vele opzoekingwerk een niet onbelangrijke rol gespeeld. Wij zijn de baron hier trouwens heel dankbaar voor.

Na verloop van de aanbestedingsprocedure kon het specialistenwerk worden toevertrouwd aan de firma Adriaens uit het Nederlands - Limburgse Weert. Dat het “Hollanders” waren die het werk uit de brand sleepten, kwam wel over als een verrassing. Doch bij nader inzien bleken wij beroep te doen op een zeer gereputeerde molenbouwersfamilie.

Adriaens molenbouw is namelijk een bedrijf waarin zeven generaties op rij een bestaan vonden in het bouwen en restaureren van wind- en waterradmolens. De liefde voor het molenmakersvak ging over van generatie op generatie. Na de dood van zijn vader Willem in 1958 is de jongste zoon Sjors erin geslaagd om samen met zijn broer Jan, de molenmakerij van zijn voorouders overeind te houden en met de toenmalige middelen en mogelijkheden, tot bloei te brengen. Eind jaren tachtig van de vorige eeuw droegen zij de leiding over aan Wim Adriaens en Paul van den Bercken, de oudste zoon en de schoonzoon van Sjors. Sindsdien zijn zij, samen met broer Ron, verantwoordelijk voor de gang van zaken in Adriaens Molenbouw, waar momenteel negen gemotiveerde en vakbekwame mensen zijn tewerk gesteld.

Terwijl in de werkhuizen Adriaens, het gevlucht en de ganse bijhorende constructie met de grootste zorg werd opgebouwd, zorgde de firma Aquastra uit Wevelgem voor het metselwerk. De heel specifieke conische vorm van de molenromp werd door twee bekwame metsers uitgevoerd met een bijzondere precisie en vakkennis. Na de uiteindelijke montage op 21 juni 2005 stelden wij met fierheid vast dat Waregem wel degelijk over een uniek historisch pronkstuk beschikt.

Aan de firma Adriaens en zijn medewerkers, van harte gefeliciteerd met de prachtige realisatie. U doet uw bedrijf én onze stad hiermee alle eer aan.

De vakkundige opvolging van de werken door architect mevrouw Sabine Okkerse, de nodige steun van onze technische dienst, de dienst gebouwen en onze groendienst die voor een meer aangepaste omgeving zorgde en niet te vergeten, onze dienst externe zaken voor de organisatie van deze feestelijke opening, verdienen zeker een pluim. Kortom, aan allen die een bijdrage leverden tot het welslagen van dit project, zeg ik welgemeend dank je wel.

Om het in jargontermen te zeggen wensen wij onze unieke molen: “ goede vaart en de wind in de zeilen ”.

Literatuur

Lieven Denewet, "Voorstel tot bescherming van het Pompmolentje Casier te Waregem", in: Molenecho's, XXIX, 2001, nr. 1, p. 6-36 - gedeeltelijk overgenomen in: Jaarboek van de Geschied- en Heemkundige Kring "De Gaverstreke", XXIX, 2001, p. 11-32;
Lieven Denewet, "Bescherming van Vlaamse molens & maalderijen in 2001" (Wakken, Lichtervelde, Oudenburg, Melsen, Wellen, Waregem), in: Molenecho's, XXX, 2002, nr. 1, p. 10-18;
Lieven Denewet, "Vijf hoogtepunten in een kwarteeuw vzw Molenzorg", in: Molenecho's, XXIX, 2001, nr. 4, p. 185-186;
"Aanbesteding restauratie Pompmolentje Casier te Waregem", in: West-Vlaams Molenblad, XX, 2004, nr. 2, p. 63-64;
H. De Vuyst, "Hout werkt", in: M&L, Monumenten, Landschappen & archeologie, tweemaandelijks tijdschrift van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Brussel jg. 24, nr. 4, p.-8-21, ill.
G. Algoet, "Het Molentje 'Casier'", in: 33ste Jaarboek van de Geschied- en Heemkundige Kring "De Gaverstreke", Waregem, 2005, p. 607-609, ill.
L. Denewet, "Sfeerbeelden bij de vier West-Vlaamse molenopeningen van 2005" in: Molenecho's, XXXIII, nr. 3, p. 128, ill.

Persberichten
Hendrik Ghistelinck, "Waregem heeft bijna een beschermd monument", Het Nieuwsblad, 04.01.2003