Deze stenen beltkorenwindmolen met inrijpoort werd in 1862 werd gebouwd door August Neyt-Genbrugge, molenaar te Assenede. Tegenover stond een staakmolen die al bestond in 1775 (Ferrariskaart), in 1923 verdween en eigendom was van dezelfde molenaarsfamilie Neyt. Deze droeg de benaming Hollandse Molen, alhoewel deze later overgedragen werd naar de stenen molen.
Eigenaars na 1830: - voor 1834, eigenaar: Neyt-Genbrugge Augustinus, molenaar te Assenede - 06.07.1909, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Augustinus Neyt) - 18.02.1918, erfenis: de kinderen (overlijden van de weduwe Genbrugge van Augustinus Neyt) - 07.10.1922, verkoop: Moeraert-De Mey Theophiel Martinus, landbouwer te Assenede (notaris De Dobbelaere) - 23.02.1928, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Theophiel - mekanieke graanmaalderij) - 08.05.1956, verkoop: de weudwe (notaris Verstraeten - gebouwen van een oude molen) - 21.10.1974, verkoop: De Mulder-De Guchteneire Frank Antoon Maurits, werkman te Assenede (notaris Van Hoorebeke) - 14.12.1976, deling: Mechelinck-Moeraert Maurice, de weduwe, zonder beroep te Assenede (notaris Van Hoorebeke - huis en tuin) - 18.04.1984, erfenis: Geldof-Mechelinck Erik (overlijden van de weduwe) - 06.08.1984, verkoop: Van Hyfte-Decock Eric Eduard Emmanuel, industrieel te Assenede (notaris - huis E1181e) - 2010, eigenaar: A. Neyt - 2017, eigenaar: Gerard Neyt
Neyts Stenen molen bleef in werking tot ca. 1923 met twee koppels maalstenen en een haverpletter. Toen werd de molen ontmanteld en de romp werd afgeknot. Ook de berg werd afgegraven. De op het gelijkvloers ondergebrachte motormaalderij met twee steenkoppels werd stilgelegd in 1948. De romp werd toen ingericht als woonhuis en garage, maar de bewoning is nu verlaten. Er resteren nog drie bouwlagen met rondboogvensters. De moerbalken en de zoldervloeren zijn nog aanwezig. De goot van de haverpletter doorheen een zoldervloer is een getuige van de vroegere inrichting.
Lieven DENEWET, Maarten OSSTYN & Herman HOLEMANS
Literatuur
De Potter Frans & Broeckaert J., Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen. Arrondissementen Eeklo. Deel 1, Gent, 1878, p. 1-31. De Wilde Bas, Molens in de vier ambachten, in: De Kraker A.M.J., De Smet M.E.E. & Van Royen H. (red.), Over den vier ambachten. 750 jaar keure. 500 jaar Graaf Jansdijk, Kloosterzande, Deurinck, 1993, p. 433-438. Dierickx Christ, Assenede anno 1818-1819, in: De Twee Ambachten, VI, 1, jan. 1999, p. 99-103. Hillaert Lucas, Assenede. Het verhaal van vroeger, Eeklo, De Eecloonaar, 1986. Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Tweede aflevering. De arrondissementen Eeklo en Gent, in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XV, 1961, 2 (Gent, 1962); Herman Holemans, Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 1. Gemeenten A-B, Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1996. Chris Bogaert, Kathleen Lanclus, "Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Assenede, Eeklo, Kaprijke, Maldegem en Sint-Laureins, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 21N".
Assenede, Oost-Vlaanderen
