De Molen van Terheide is een stenen korenwindmolen, type bergmolen,  in het gehucht Asse-Terheide, in de Neerheide nr. 21, een zijweg van de Gentsesteenweg.

Hij werd gebouwd in 1786.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Van Roy-Droeshout Leon Emmanuel, molenaar te Anderlecht
- 05.09.1847, erfenis: de kinderen: Van Roy Maria, Elisabeth, Jeanne Marie, Jan-Baptist en Pierre
- 31.10.1849, gift: Van Roy-De Vis Jan-Baptist, molenaar te Asse (notaris Crick)
- 08.11.1889, erfenis: a) Van Roy Jan-Baptist, molenaar te Asse en b) De Vis-Van Roy Edmond Isidoor Constantin, molenaar te Asse
- 28.12.1901, erfenis: De Vis-Van Roy Constantinus, molenaar te Asse (overlijden van Jan-Baptist Van Roy)
- 25.01.1905, erfenis: De Vis Constantinus, molenaar te Asse (overlijden van vrouw Van Roy)
- 01.09.1906, verkoop: De Vulder-De Vis Alfons, molenaar te Asse (notaris Ampe - stoomwindmolen)
- 26.07.1918, mutatie: Van Brabant-Covens Achiel Edmond, molenaar te Kapellen (Vl.-Brab.) (notaris Stas)
- 30.12.1937, gift: a) Van Brabant Charles Albert, molenaar te Asse en b) Van Brabant Paul Charles Louis, molenaar te Asse (notaris Stas)
- 1959, erfenis: de weduwe en de kinderen
- na 1972, begin vruchtgebruik: a) Van Brabant Charles (voor vruchtgebruik), te Asse, b) Van Brabant-De Witte, de weduwe (voor vruchtgebruik), c) Van Brabant Achiel (voor naakte eigendom) en d) Van Brabant Arthur (voor naakte eigendom)
- 18.05.1975, einde vruchtgebruik: a) Van Brabant Charles (voor 1/2 vruchtgebruik), b) Van Brabant-Dekens Achiel Adelin Guillaume (voor 1/4 volle eigendom + voor 1/4 naakte eigendom) en c) Van Brabant-Esselens Arthur Eulalie Theophile (voor 1/4 volle eigendom / 1/4 naakte eigendom) (overlijden van de weduwe De Witte van Van Brabant)
- 2006, verkoop: Schoutsen Peter, beeldend kunstenaar & Gantois Gisèle, architect, te Asse

Een eerste stoomachine werd geplaatst in 1896, maar de stoomkracht werd twee jaar later verminderd. Er werd ook nog met windkracht gemalen. De molenkap "vloog af" in 1900, maar werd wederom hersteld.  De stoommachine werd in 1908 vervangen door een nieuwe. Steeds meer werd mechanisch gemalen.

In 1922 werden de kap en het gevlucht verwijderd. Thans resteert nog de brede, flesvormige molenromp zonder kap. De gebroeders Arthur en Achille Van Brabant hielden tot in 2004 de maalderij met dieselmotor in de romp in werking.

De machinerie werd grotendeels vernieuwd begin de jaren 1950. De installatie is nog intact aanwezig, tot de bloemzakken en visitekaartjes van de molenaars toe. Er is nog een oudere molen aanwezig, die werd gebruikt voor het maken van een specifieke soort bloem. Er zijn nog een aantal prachtige molenstenen bewaard van de oude installatie. Delen van het gedemonteerde houten gevlucht werden hergebruikt in het interieur.  
Vanwege de goede staat van de merkwaardige, flesvormige romp en de nog volledige en werkklare inrichting van de maalderij in de romp zelf, is een bescherming als monument zeer wenselijk. De romp zou zeker de trots kunnen uitmaken van het glooiend gehucht Terheide, een nog landelijke woonkern van het drukke Asse. De heemkundige kring Ascania betoonde de nodige interesse voor de molenbescherming en vroeg ons - via heemkundige Jean-Pierre Coppieters - om raad.

In 2006 verkocht de familie Van Brabant de molen aan Peter Schoutsen, beeldend kunstenaar, en architect Gisèle Gantois. Gelukkig wensen zij de molen te revaloriseren. De molen en de molenaarshuisjes werden op 5 oktober 2009 vastgesteld als bouwkundig erfgoed. Hopelijk volgt binnenkort ook een wettelijke bescherming als monument.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

H. Holemans, Kadastergegevens Vlaams-Brabant, arr. Halle-Vilvoorde, deel 1;
Herman Holemans, "De windmolens van Asse", in: Ons Molenheem, 1997, 3, p. 72.
J. Heymans, "Molens van Terheide (Asse)", in: Ascania, IV, 1961, nrs. 3-4, p. 4-6;Jan Lindemans, "Toponymie van Asse", Brussel, 1952.
"Asse in oude prentkaarten waarin tevens afbeeldingen uit Asbeek, Asse-Terheiden, Terlinden, Waarbeek en Walfergem", Zaltbommel, 1973;
J. Van Overstraeten, "De windmolens van Asse", in: De Galm (weekblad, Asse), nr. 7 (15.02.1947) en nr. 8 (22.02.1947), telkens p. 2. 
Herman Holemans, "Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 2: arrondissement Halle-Vilvoorde (A-L)", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem", 1991;
M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961;
F. Ringoot, "Wind- en Watermolens te Asse (Brabant)", in: Ons Molenheem, jg. 6 (1986), nr. 1 (maart), p. 17-18;
"De windmolens van het Payottenland en de streek van Asse", in: Brabant, maandelijks informatiebulletin van de Toeristische Federatie van de Provincie Brabant, XII, 10, oktober 1960, p. 29-30, ill.;
[Jozef van Overstraeten], "De molens uit onze streek; de molens van Assche [door] Jozef van der Meulen", in: De Galm, weekblad voor West-Brabant, Asse, II, 5, 1.2.1947; II, 6, 8.2.1947; II, 7, 15.2.1947 en II, 8, 22.2.1947. [Geschiedenis, beschrijving en iconografie van alle molens die in Asse staan of stonden]
Ockeley Jaak, De industriële activiteit te Asse in 1764, Ascania, XLV, 2002, p. 87-88.
Ockeley Jaak, Emmanuel van Roy, molenaar en beeldhouwer, Ascania, LII, 2009, 3, p. 68-75.
Ockeley Jaak, "De windmolen van Asbeek", Ascania (Asse), LI, 2008, p. 93-97.

Persberichten
"Neerheidemolen wordt verkocht. Familie Van Brabant drie generaties actief in molen", in: Het Nieuwsblad, 23.08.2006.
Rudy De Saedeleir, "Poelen herleven in groene corridor. Zestig poelen (her)aangelegd in drie jaar", in: Het Nieuwsblad, 01.10.2008.